GRANATOWIEC  I  SYMBOLIKA  DRZEWA  ŻYCIA

 SIŁA ŻYCIOWA GRANATU

Granatowiec żyje bardzo długo i podobnie jak jego owoc prawie wcale nie choruje ani nie poddaje się szkodnikom. Czy to potężne antytoksyny utrzymują to drzewo w zdrowiu? Dlaczego to właśnie granaty wiele kultur i religii wybrało na symbol płodności, dobrego zdrowia i pomyślności?

ZAWARTOŚĆ FITOCHEMICZNA

Fitozwiązki to po prostu związki chemiczne ekstrahowane z roślin. W ostatniej dekadzie zrodziło się duże zainteresowanie nimi, zwłaszcza przeciwutleniaczami, dzięki badaniom, które ujawniły ich ochronne i uzdrawiające działanie. Warto zauważyć, że rośliny, tak jak zwierzęta i ludzie, wykształciły metody ochrony swojego zdrowia przed zagrożeniami płynącymi ze środowiska. Ponieważ rośliny nie są mobilne, ich obrona poszła w kierunku wytwarzania potężnych związków chemicznych, które nadają im także kolor, smak, zapach  i teksturę. To właśnie te środki obronne dały początek potężnym związkom chemicznym, które okazały się bardzo użyteczne dla ludzkości.  Potężna roślina, jaką jest granatowiec, oferuje do konsumpcji owoc,który stanowi zrównoważoną   i złożoną kombinację wielu korzystnych dla zdrowia substancji. To właśnie sama kombinacja tych związków może kryć w sobie tajemnicę wywoływanych przezeń efektów, a nie ekstrakty sporządzane z określonych związków, takie jak kwas elagowy aczkolwiek akurat ten ekstrakt daje wielce obiecujące rezultaty w próbach klinicznych. Około 75 procent wszystkich lekarstw ma pochodzenie roślinne, co oznacza, że królestwo roślin kryje ogrom związków chemicznych i ich działań. Jest wiele kategorii korzystnych fitozwiązków. Jedna z podklas nosi nazwę fenolików i obejmuje flawonoidy, flawonale, katechiny, izoflawony i kwasy fenolowe. Każdy z 500 fitozwiązków z samej tylko podklasy flawonoidów jest przeciwutleniaczem, który wzmacnia układ odpornościowy człowieka, uzdrawia układ sercowo-naczyniowy i spowalnia proces starzenia się.

SKŁAD CHEMICZNY

Większość chemicznych analiz granatów ogniskowała się na soku, skórce, owocniku i oleju  z nasion. Sok z owocu zawiera duże ilości hydrolizowanych tanin, szczególnie elagotanin (kwas galusowy i kwas elagowy), antocyjanów (cyjanidyn, delfinidyn, pelargonidyn), a także kwasów fenolowych (kwas elagowy, kwas kawowy i kwas chlorogenowy). Dużo hydrolizowalnych tanin zawiera również owocnik. Uwaga: owocnik to właściwie skóra otaczająca nasiona, czyli „otoczka,,. Nasieniem jest białe twarde wewnętrzne ziarenko, natomiast czerwone jadalne woreczki, łącznie z nasionami, są nazywane osnówkami). Dzięki sprasowaniu całego owocu uzyskuje się sok wzbogacony polifenolami owocni. Łupina zawiera także luteolinę, kwercetynę, kamferol i naringeninę. Olej z nasion zawiera około       63,5 procent kwasu punicynowego- rzadki osiemnastowęglowy kwas transtłuszczowy (strukturalnie pokrewny do kwasu linolenowego). Według jednego ze źródeł nasiona zawierają również bardzo wysokie w świecie roślin stężenie estronu - w przybliżeniu 17 mg/kg suchego ziarna. Rośnie zainteresowanie olejem z granatów jako silnym fitoestrogenem oraz ze względu na jego przeciwrakowe własności, szczególnie w przypadkach raka piersi.

KWAS ELAGOWY KONTRA RAK

Tym co ostatnio ekscytuje jest odkrycie  w granatach bardzo dużych ilości przeciwrakowego fenolowego kwasu elagowego, potężnego fitochemicznego przeciwutleniacza i środka przeciwrakowego, który opisano w ponad 500 pracach opublikowanych w okresie ostatnich 40 lat. Owoc granatu jest jednym z najobfitszych na świecie jego źródeł. Dr Gary Stoner z Uniwersytetu Stanowego w Ohio przeprowadził wiele badań, które wykazały terapeutyczne własności kwasu elagowego w odniesieniu do raka. Wielu uczonych zgłasza obecnie pozytywne wyniki badań opisujące działanie tego kwasu w odniesieniu do raka, zarówno u gryzoni, jak i ludzi. Przeprowadzono wiele badań z zakresu raka szyjki macicy i piersi. Dr Wendy Smith i jej zespół z Uniwersytetu Stanowego w Kentucky wykazali, że kwas elagowy zapobiega wczesnym reakcjom chemicznym prowadzącym do raka piersi. Dr Kim z Krajowego Uniwersytetu Pusan w Południowej Korei kierował pracami zespołu naukowców ze Stanów Zjednoczonych, Kanady, Wielkiej Brytanii i Izraela, który dokonał bardzo ważnych odkryć w zakresie hamowania, formowania się i rozrostu zmian rakowych przez zawarte w granacie fitozwiązki. Jest wiele zakończonych już oraz wciąż realizowanych badań dotyczących leczenia raka, w tym raka piersi, prostaty oraz płuc i obszar zastosowań granatu w tym zakresie bardzo szybko się rozszerza. Dużo danych na temat tych badań znaleźć można w książce Shaffera Foxa.

WŁASNOŚCI PRZECIWUTLENIAJĄCE

Przeciwutleniające własności granatu są użyteczne również w zwalczaniu innych chorób, takich jak arterioskleroza, stany zapalne arterii i serca oraz nadciśnienie krwi. Własności te są również użyteczne w ochronie wątroby i nerek przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki oraz w zwalczaniu bakterii i wspomaganiu akcji innych przeciwutleniaczy. Przez ostatnie kilka lat izraelscy naukowcy kierowani przez dr Michaela Avirama (Laboratorium Badań Lipidów, Instytut Badawczy Nauk Medycznych Rodziny Rappaport, Ośrodek Medyczny Bombam w Hajfie) skupili uwagę na przeciwutleniających własnościach soku z granatów oraz płynących z jego stosowania potencjalnych korzyściach dla układu sercowo-naczyniowego. W rezultacie jednego z badań okazało się, że sok z granatów redukuje wielkość arteriosklerotycznych zmian u myszy z deficytem apolipoproteiny E.

W badaniach ex vivo na zdrowych ochotnikach płci męskiej ustalono, że dzienna konsumpcja 50 ml skoncentrowanego soku z granatów (równoważna 8 uncjom - 236 ml - stuprocentowego soku dziennie) zredukowała podatność na utlenienie LDL („złego cholesterolu") i zwiększyła aktywność paraoksenazy (genu PON 1. Ostatecznie w rezultacie prób klinicznych ustalono, że dzienna konsumpcja 50 ml skoncentrowanego soku z granatów (równoważna 236 ml 100 % soku dziennie) przez dwa tygodnie zmniejszyła o 36 procent ilość enzymu konwertującego aktywność angiotensyny (ACE) w serum i o 5 procent skurczowe ciśnienie krwi u 10 pacjentów z nadciśnieniem (w wieku 62-77 lat). Omawiane badania soku z granatów są kontynuacją ich prac i miejmy nadzieję, początkiem nowych interesuj ących odkryć z korzyścią dla zdrowia układu sercowonaczyniowego.

GRANATY KONTRA PŁYTKI W ARTERIACH I MIAŻDŻYCA TĘTNIC

Pilotowymi badaniami objęto 19 osób w podeszłym wieku z miażdżycą tętnic lub stwardnieniem arterii, u których płytki narosły już w niebezpiecznym stopniu. Dziesięciu pacjentów piło codziennie przez rok 8 uncji (236 ml) soku z granatów zaobserwowano u nich zmniejszenie grubości nabłonka arterii szyjnej do 30 %, podczas gdy w grupie kontrolnej składającej się z 9 pacjentów, którzy nie pili soku, wystąpiło zwiększenie jego grubości o 9 %, u osób które piły sok z granatów, wystąpił 21 % spadek skurczowego ciśnienia krwi.W sierpniowym numerze magazynu Atherosclerosis z roku 2006 podano: „Sok z granatów może zmniejszyć ryzyko miażdżycy tętnic, a co za tym idzie ryzyko śmierci z powodu cukrzycy, jako że ten stan prowadzi do pogrubienia ścianek arterii i ich stwardnienia, co jest przyczyną 80 procent zgonów pacjentów chorych na cukrzycę. Zmniejsza on również absorpcję złego cholesterolu, co wynika z badań przeprowadzonych w Izraelskim Instytucie Technologii Technion.

Źródło: Nexus. Nowe czasy. Nr 2 Marzec- Kwiecień 2008r.